Doğru Bilinen Yanlışlar

Endometriozis Hakkında Doğru Bilinen Yanlışlar - Prof. Dr. Engin Oral

Yanlış: Ağır kanamalar yaşamanız endometriozis olduğunuz anlamına gelir
Doğru: Bu her zaman doğru değildir. Yoğun kanamaların başka sebepleri de olabilir, örneğin:

  • Rahimde büyüyen polip veya myomlar
  • Tiroid problemleri
  • Rahim kanseri
  • Yumurtlama bozuklukları

Yanlış: Regl döneminizde şiddetli ağrı normaldir.
Doğru: ‘Dismenore’ tıbbi dilde ağrılı adet görme anlamına gelmektedir.

Dismenore, adet dönemlerinde karşılaşılan şikayetlerin başında gelir. Adet gören kadınların yarısından fazlasında, her ay 1-2 gün ağrı şikayet meydana gelir.

İki tür dismenore vardır:

  1. Birincil (primer) dismenore
  2. İkincil (sekonder) dismenore.

Birincil dismenore adet döneminde rahim kasılması ile oluşan “adet krampları”ndan kaynaklanan, karın alt bölgesinde hissedilen ağrıdır. Adet dönemleri sırasında rahimden salgılanan bazı maddeler rahim kramplarına sebep olur.> Bu durumda ağrı genellikle adet dönemi ile birlikte veya adet dönemi başlamadan hemen önce ortaya çıkar. Ağrı adet görülen gün şiddetlidir ve genellikle 1-2 gün kadar devam eder. Çoğunlukla ilk adet görülmeye başlanan yaşlarda ortaya çıkar ve yaş ilerledikçe daha az ağrılı bir hale gelir. Doğum sonrası ağrıda iyileşme görülebilir.

İkincil dismenore denen durumda ise adet sancıları, kadın üreme organları ile ilişkili bir hastalıktan kaynaklıdır. Birincil dismenorenin aksine ağrı zaman geçtikçe iyileşme değil kötüleşme eğilimindedir.> Menstrüel kramplara bağlı ağrıdan daha uzun sürer, hatta adet dönemi bitse bile ağrı hissi devam edebilir.> İkincil dismenorenin başlıca sebepleri,>

Çikolata Kisti Hastalığı (Endometriozis): Endometriozis hastalığı, rahim iç duvarını döşeyen ve endometriyum adı verilen dokunun, rahim dışında bulunmasıyla oluşan bir hastalıktır. Ağrılı adet dönemleri ve kasık ağrısının sık rastlanan sebeplerinden biridir.

Adenomyozis: Çikolata kisti hastalığına benzer şekilde, rahim iç duvarını döşeyen ve endometriyum adı verilen dokunun rahim kas tabakasında bulunmasıdır. Adet dönemlerinde ağrı ve artmış adet kanaması adenomyozisin sık görülen semptomlarındandır.

Miyom: Myomlar, rahimde oluşan ve rahmin myometrium adı verilen kas tabakasından kaynaklanan iyi huylu (kanser olmayan) yumrulardır. Sancılı adet dönemlerine sebep olabilir.

Adet Dönemlerinde Ağrı Şikayetiniz varsa: Şikayetleriniz ve tıbbı özgeçmişiniz dikkatle incelenmeli ve öncelikle jinekolojik muayene yapılmalıdır. Jinekolojik muayene ve ultrason ile görüntülemenin yeterli olmadığı durumlarda, bazen tanı koyma amacıyla laparoskopi (kameralarla karın içine bakılması) planlanabilir.

Ağrılı adet dönemlerinin tedavisi için öncelikle tercih edilen ilaçlar ağrı kesiciler ve doğum kontrol haplarıdır. Ayrıca yaşam tarzı değişiklikleri, egzersiz, sağlıklı beslenme de ağrınızın iyileşmesine katkı sağlayabilir.

İlaçlarla iyileşmeyen durumlarda, çözüm sebebe yönelik tedavi olmalıdır ve bazı durumlarda ameliyat gerekebilir.

Yanlış: Gençken endometriozis olmazsın.
Doğru: Adet görmeye başlayan herkes endometriozis olabilir. Bu durum 30’lu ve 40’lı yaşlarınıza girdiğinizde daha olasıdır, ancak aşağıdaki durumlar endometriozis riskinizi arttırmaktadır:

  • Ailede endometriozis öyküsü
  • Erken adet görme
  • Adet dönemlerinin 7 günden uzun sürmesi üyor.

Endometriozis tanısı almak yaklaşık 7-10 yıl gecikebilmektedir, bu nedenle adet dönemlerinde veya sürekli devam eden ağrı, ağır kanama, kramp, şişkinlik ve lekelenme gibi belirtiler fark ederseniz doktorunuzla konumalısınız.

Yanlış: Endometriozis psikolojiktir. Hepsi kafanın içinde.
Doğru: Endometriozis, zihinsel değil fiziksel bir durumdur. Hastalığa bağlı meydana gelen yangı hastalığın semptomları olan şişkinliğe, iltihaplanmaya ve ameliyat gerektirecek kadar ciddi ağrıya neden olabilir.

Yanlış: Endometriozisi olan kadınlar çocuk sahibi olamaz.
Doğru: Endometriozisin klinik olarak karşımıza en sık çıktığı iki şekil ağrı ve gebe kalmakta güçlüktür. Kısırlık şikayeti ile doktora başvuran kadınlarda %30’a varan oranda endometriozis görülse de bu her endometriozisi olan kadının infertilite sorunu yaşayacağı anlamına gelmemektedir.

Yanlış: Tüm çikolata kistleri ameliyat edilmelidir.
Doğru: Çikolata kisti ameliyatı sırasında yumurtalık rezervi azalabilmektedir bu sebeple sadece uygun hastalarda cerrahi tedavi seçmek kritik önem taşır. Çikolata kistinin hızlı büyüdüğü, ultrasonografide klasik görüntü taşımayan, kanser riski taşıyan, semptomatik endometriomalar cerrahi tedavi gerektirir.

Yanlış: Endometrioziste semptomların şiddeti hastalığın yaygınlık derecesini belirler
Doğru: Bu her zaman doğru değildir. Bazen ciddi ağrı veya kısırlık problemi yaşamayan hastaların ileri derecede endometriozisi olduğu izlenir.

Yanlış: Hamile kalmak endometriozisi iyileştirir.
Doğru: Gebelik sırasında adet görmezsiniz. Vücutta aynı zamanda Endometriozis tedavisi için kullanılan bir hormon olan progesterone hormonu seviyeleri artar, bu durumda Endometriozis semptomlarının iyileşmesinde olanak tanır fakat endometriozisi kesin olarak iyileştirmez. Gebelik ve emzirme sonrası semptomların geri gelme olasılığı yüksektir.